ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΨΥΛΛΩΝ
Οι ψύλλοι είναι άπτερα έντομα της τάξης των Σιφωνάπτερων και αποτελούν εκτοπαράσιτα των ζώων και των ανθρώπων. Οι ψύλλοι είναι ξενιστές πολλών παθογόνων μικροοργανισμών που προκαλούν σοβαρές ασθένειες. Μέσω των ψύλλων μπορούν να μεταδοθούν στους ανθρώπους και τα ζώα οι ασθένειες της πανώλης, του ενδημικού τύφου, της σαλμωνέλλωσης, της εγκεφαλίτιδας και πολλές άλλες ιογενείς λοιμώξεις. Σημαντική όμως είναι και η όχληση, κνησμός και ερεθισμός του δέρματος στον άνθρωπο που προκαλείται από τα νύγματα των ψύλλων. Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα είναι ότι μπορούν να πηδούν περίπου 20 εκατοστά κάθετα και 30 εκατοστά οριζόντια.
Ψύλλος του ανθρώπου (Pulex irritans)
Οι ψύλλοι τρέφονται με το αίμα ανθρώπων και ζώων. Ο βιολογικός κύκλος τους αποτελείται από το στάδιο του αυγού, 2-3 προνυμφικά στάδια, στάδιο νύμφης και του ακμαίου εντόμου. Τα θηλυκά εναποθέτουν τα αυγά τους σε απορρίμματα στο χώρο κατοικίας ή στο τρίχωμα του ξενιστή (άνθρωπος, σκυλιά, γατιά, τρωκτικά κλπ.). Μπορούν να αποθέσουν περίπου 25 αυγά την ημέρα για πολλές ημέρες. Ανάλογα με τις συνθήκες περιβάλλοντος (θερμοκρασία, υγρασία) τα αυγά εκκολάπτονται σε διάστημα 2-14 ημερών περίπου. Οι προνύμφες αποφεύγουν το φως και κρύβονται σε σχισμές πατωμάτων ή τοίχων, στο τρίχωμα των ζώων, σε ακάθαρτα ρούχα, σε κρεβάτια κλπ. Το προνυμφικό στάδιο διαρκεί 10-21 ημέρες και μπορεί να παραταθεί μέχρι 200 ημέρες σε χαμηλές θερμοκρασίες. Το νυμφικό στάδιο διαρκεί 7-14 ημέρες. Οι νύμφες είναι μέσα σε κουκούλια. Εκεί σχηματίζονται σε ενήλικους ψύλλους και χρειάζεται ένα ερέθισμα για να εξέλθουν από τα κουκούλια. Το ερέθισμα συνήθως είναι ταλαντώσεις που παράγονται από τις κινήσεις του ξενιστή και το διοξείδιο του άνθρακα που εκπνέουν οι ξενιστές. Οι ενήλικες ψύλλοι μπορούν να μείνουν ζωντανοί στα κουκούλια χωρίς παρουσία ερεθισμάτων μέχρι και ένα χρόνο. Όταν εξέλθουν και τρέφονται με αίμα ξενιστών μπορούν να ζήσουν για μήνες. Αν πεθάνει ο ξενιστής, όπως τα κατοικίδια ζώα ή τρωκτικά, οι ψύλλοι τον εγκαταλείπουν και αναζητούν άλλον ξενιστή.
Η καταπολέμηση των ψύλλων βασίζεται σε ορθή ολοκληρωμένη διαχείριση του προβλήματος που περιλαμβάνει μέτρα υγιεινής και απομάκρυνσης εστιών μόλυνσης. Τα κατοικίδια ζώα ελέγχονται, καθώς και οι χώροι ενδιαίτησής τους και απομακρύνονται τα αδέσποτα και άγρια ζώα. Σημαντική είναι η καταπολέμηση των τρωκτικών στα οποία παρασιτούν οι ψύλλοι. Σε εξωτερικές και εσωτερικές επιφάνειες επιφάνειες κατοικημένων χώρων χρησιμοποιούνται με υπολειμματικό ψεκασμό ετοιμόχρηστα διαλύματα που περιέχουν πυρεθρίνες, ρυθμιστές ανάπτυξης προνυμφών, πυρεθροειδή και συνεργιστικές ουσίες.